Jak zrobić piwo - pierwsze kroki

Jak zrobić piwo w domowych warunkach? Warto się tego nauczyć, zwłaszcza, że piwo stanowi jeden z trzech najczęściej spożywanych napojów na świecie. Towarzyszy ludzkości od bardzo dawna, pierwsze wzmianki o produkcji piwa pochodzą z czasów starożytnych z rozwijającej się w dwurzeczu Eufratu i Tygrysu cywilizacji Mezopotamii. Technologia warzenia tego złocistego trunku oczywiście ewoluowała na przestrzeni wieków i produkowane współcześnie ma niewiele wspólnego z mezopotamskim. Dziś zajmiemy się tematem domowej produkcji piwa.

Dlaczego warto robić piwo w domu?

Korzyści płynących z produkcji własnego piwa jest bardzo wiele, dlatego zajmiemy się trzema najważniejszymi. Po pierwsze: to my decydujemy o smaku produktu. Daje nam to ogromne pole do popisu. Możemy zdecydować się na wykonanie własnej interpretacji któregoś z opisanych gatunków i stylów piwnych lub zaproponować coś własnego. Po drugie: niska cena. Koszt wyprodukowania litra piwa domowym sposobem rzadko przekracza dwa złote. Po trzecie: z takim hobby bardzo szybko nawiązuje się nowe przyjaźnie. Zanim jednak zaczniemy warzyć piwo, należy nabyć odpowiedni sprzęt.

Jak zrobić piwo – sposób pierwszy – Brewkit

Pierwszym sposobem uzyskania piwa domowego jest wykorzystanie „Brewkita” – puszki z nachmielonym ekstraktem słodowym, który znajduje się w ofercie wielu sklepów piwowarskich. Ogromną zaletą tej metody jest łatwość wykonania. Cała procedura sprowadza się do dokładnego wymieszania zawartości puszki z wodą i dodanie kilograma rozpuszczonego cukru. Zamiast zwykłej sacharozy warto użyć glukozy (wówczas konieczna jest większa ilość – około 1, 7 kg) lub opakowanie niechmielonego ekstraktu słodowego, co pozwoli na uzyskanie dużo lepszego efektu. Tak przygotowaną mieszaninę o łącznej objętości około 20-25 litrów przelewa się do fermentora plastikowego lub szklanego o pojemności 30 litrów i koniecznie zaopatrzonego w rurkę fermentacyjną. Następnie wystarczy dodać opakowanie drożdży (w zestawie z brewkitem) i poczekać aż bąbelki dwutlenku węgla przestaną wydostawać się przez rurkę. Będzie to sygnał, że fermentacja burzliwa się zakończyła i nadeszła pora na butelkowanie. Młode piwo przelewamy do wyparzonych butelek szklanych lub plastikowych, dodajemy 4g cukru i szczelnie zamykamy na około miesiąc.

Wadą tej metody jest niewielki wpływ na jakość i smak piwa, co jest ogromnym minusem, ponieważ na smak piwa wpływa mnóstwo składników i chcielibyśmy mieć również na to wpływ.

Jak zrobić piwo – sposób drugi – zacieranie

Tu sprawa się nieco komplikuje – będziemy potrzebowali słodu (ziarna zbóż poddane słodowaniu, dostępne w sklepach piwowarskich), chmielu, wody oraz drożdży. Ilość słodu dobieramy zgodnie z kalkulatorem piwowarskim (dostępnym w internecie). Podczas pierwszego warzenia warto jednak założyć, że na wyprodukowanie 4 litrów piwa powinno się wykorzystać kilogram słodu.

Przed zacieraniem słód musi zostać ześrutowany. Można zrobić to śrutownikiem ręcznym w domu lub zamówić słód śrutowany w sklepie piwowarskim. Następnie przechodzimy do etapu zacierania, w którym poprzez aktywację enzymów przekształcamy związki obecne w słodzie w pożywienie dla drożdży.

Standardowo stosuje się trzy tzw. „przerwy”:

  1. Przerwa białkowa – 52°C – wystarczy około 10 minut.
  2. Pierwsza przerwa scukrzająca – 63°C – 30 minut (im dłuższa tym bardziej alkoholowe i wytrawne piwo uzyskamy).
  3. Druga przerwa scukrzająca – 72°C – do negatywnego wyniku próby jodowej.

Czym są owe „przerwy”? To czas, kiedy mieszanina wody ze słodem utrzymuje stałą temperaturę optymalną do działania enzymów ze słodu. W jaki sposób wykonać próbę jodową? Płyn Lugola lub jodynę dodaje się do małej ilości zacieru. Brak zabarwienia na kolor granatowy oznacza negatywny wynik próby.

Następnym etapem jest filtracja. Można ją wykonać przez filtr zwany false bottom (wiaderko z niewielkimi otworami w dnie), filtr z oplotu stalowego lub po prostu kawałek tkaniny tetrowej na durszlaku. Następnie młóto (pozostałości po filtracji) warto przemyć wodą o temperaturze 78°C – proces ten nazywa się wysładzaniem.

Kolejnym etapem jest warzenie, czyli gotowanie brzeczki z chmielem. Chmiel dzielimy na goryczkowy i aromatyczny. Goryczkowy dodaje się na początku gotowania aby upewnić się, że kwasy goryczkowe zostaną przekształcone w formę rozpuszczalną w wodzie i przejdą do piwa. Chmiel aromatyczny dodaje się na 5-15 minut przed końcem gotowania aby nie utracić cennych substancji aromatycznych.
Następnie brzeczka musi zostać schłodzona do temperatury około 25°C i poddana fermentacji przy użyciu drożdży piwowarskich.

Kilka rad dla początkującego piwowara:

  1. Pamiętaj o sterylności! Piwo można bardzo łatwo zakazić, dlatego każdy sprzęt, który ma kontakt z zimną brzeczką powinien być wcześniej zdezynfekowany chemicznie lub wrzątkiem! Ograniczaj również kontakt brzeczki z powietrzem.
  2. Nigdy nie używaj drożdży piekarniczych do fermentacji piwa! Posmak drożdżowy w produkcie może zepsuć całą frajdę z warzenia.
  3. Zabierz się za warzenie w dzień, kiedy masz dużo czasu – cały proces warzenia z zacieraniem trwa od 6 do 10 godzin zależnie od doświadczenia piwowara!
  4. Nie przejmuj się porażkami, to zdarza się nawet najlepszym.

One thought on “Jak zrobić piwo – pierwsze kroki”

Dodaj komentarz